Kunst is een krachtig middel om thema’s bespreekbaar te maken. Zoals de hedendaagse uitdagingen waar agrariërs mee te maken hebben. Ruim 60 boeren, cultuurmakers en sociaal-maatschappelijke partners kwamen samen bij zorgboerderij Ingelshof in Tungelroy om de complexe landbouwtransitie te bespreken. Eén van de succesvolle dialogen binnen Cultuurinslag, een community art programma gericht op maatschappelijke thema’s.

Een opvallend aspect van de bijeenkomst was de inzet van kunst om een open gesprek te creëren. De theatervoorstelling 'Iets met Boeren..' bracht niet alleen herkenning teweeg, maar zette ook een levendige dialoog in gang over de uitdagingen waar de landbouwsector voor staat. Het stuk benadrukte het belang van het op een andere, meer invoelbare manier bespreken van thema's die normaal gesproken aan vergadertafels worden behandeld. Met andere woorden, kunst is een krachtig middel om sociaal-maatschappelijke doelen te bereiken. Dé reden voor cultuurpartner RICK en CAL XL, lab voor kunst en samenleving, om het platform Cultuurinslag op te starten.

Kunst als effectief middel

De bijeenkomst van Cultuurinslag is een live praktijkvoorbeeld; kunst is een effectieve manier om een dialoog over complexe kwesties aan te zwengelen. Het biedt een ‘zachtere’ benadering dan traditionele discussies, waardoor verschillende perspectieven beter kunnen worden gedeeld en begrepen. Kunst en cultuur kunnen worden ingezet om diverse thema’s te behandelen, zoals de impact van ontgroening en vergrijzing op leefbaarheid, het verbeteren van de relatie tussen stad en platteland en het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten. Gedeputeerde voor landbouw en cultuur, Jasper Kuntzelaers, geeft aan ‘geraakt te zijn door de kracht van cultuur bij het adresseren van actuele maatschappelijke uitdagingen’.

Verbindende factor

Raadsleden en lokale initiatieven leggen contacten voor verdere samenwerking om met de inzet van kunst een publieke dialoog aan te gaan en diverse doelgroepen samen te brengen. Ook wordt er een link gelegd met lokale harmonieën, fanfares en schutterijen. Zij kunnen hun traditionele maatschappelijke zingeving versterken door zich te verbinden aan sociaal-artistieke projecten. Een inspirerend voorbeeld hiervan zijn de Nieuw Talent Orkesten in de regio Weert, uitgevoerd door cultuurpartner RICK en de plaatselijke muziekverenigingen. Volwassenen worden gestimuleerd om (weer) een instrument te bespelen, samen met andere muzikanten. Een succesvolle formule om de steeds meer groeiende eenzaamheid tegen te gaan.

Kansen in de praktijk

In de praktijk zijn er veel actuele thema’s die vorm krijgen met een sociaal-artistieke invulling. Na een voorafgaande bijeenkomst is het idee van een belevingspodcast over de agrarische problematiek verder uitgewerkt. Dit resulteert straks in een serie inspirerende verhalen ‘De boer op’ die beluisterd kunnen worden tijdens een route langs agrarische bedrijven in de regio.

Samen maken we het verschil

Het symposium heeft duidelijk gemaakt dat kunst en cultuur een cruciale rol kunnen spelen in het adresseren van maatschappelijke uitdagingen in landelijke gebieden.  “Het is nu aan ons om deze inzichten te blijven benutten en samen te werken aan een veerkrachtige en inclusieve toekomst voor onze regio's. Tijdens de bijeenkomst hebben velen elkaar weten te vinden. Blijf elkaar opzoeken om samen het verschil te maken”, moedigt projectleider Sikko Cleveringa aan. Lokale initiatieven in het Weerterland, met zicht op continuïteit, kunnen financiële ondersteuning aanvragen bij het Leaderprogramma.

De bijeenkomst is een initiatief van platform Cultuurinslag i.s.m. De Plattelandscoöperatie, De Boeren van Weert, De Limburgse Land- en Tuinbouw Bond, en Natuur en Milieu Federatie Limburg.